Avşalı turizmci Ömür Altınel Avşa Adası’nda adanın yerli üzümlerinden üretilmek üzere sirke, zeytin, şarap gibi ürünleri kooperatif çatısı altında üretme önerisinde bulundu. Benzeri yakınımız Bozcaada’da bulunan kooperatif örneğine dair Ömür Altınel’in yazısını sizlerle paylaşıyoruz.
Bu yazıyı.
Sadece AVŞA ADASINDA yaşa’yan, geleceği AVŞA’nın konumuna bağlı olan insanlar için yazdım.
AVŞA’nın yaklaşık 50 yıllık bir turizm mazisi var. Ve bu 50 yıllık mazi kademe kademe diğer geçim kaynaklarını yok ederek artık “tek tabanca” durumuna gelmiştir.
HER ZAMAN SÖYLERİM.
Toplumlar geçmişlerini unutmamalı, geleneklerini terk etmemelidirler. O geçmişler ki, toplumları yüzyıllarca ayakta tutmuş,yaşamalarına vesile olmuş değerlerdir O değerleri terk eden toplumlar gün gelecektir o değerlere gereksinim duyacaklardır
AVŞA ADASINDA
Babalarımız, dedelerimiz, atalarımız
Granit cevheri olan adada arnavut kaldırımı tabir edilen ve yolların yapımında kullanılan “PAKET TAŞ” imal ederlerdi. BU ÜRÜN hiç bir teknoloji olmamasına rağmen. el becerisi ile üretilirdi . Bu taşlarla döşenen yollar hem sağlıklı hemde görsel güzellikler taşırdı.
Rum tüccarlar, bir kaç ayda bir mavnalarla gelir köylünün PAKET TAŞLARINI sayarak alırlardı
Bu alışveriş, ada’lının en büyük gelir kaynağı idi.
AVŞA ADASI komple üzüm bağları ile kaplıydı, dolayısıylede şarapçılık çok gelişmiş ve “AVŞA SARAPLARI” ülke genelinde nam yapmıştı. Dünya çapında da ünlenebilirdi kıymeti bilinseydi.
8-10 tane şarap imalathanesi olmasına rağmen, üzüm tükenmediği için, TEKEL gelir köylünün üzümünü alırdı. Üzüm ve şarap ADA halkının en önemli gelir kaynağı idi
ŞİMDİ ne üzüm bağı kaldı ne de şarap. Çok büyük bir ekonomik kayıp.
ADA da şimdi iki imalat var geleneği sürdürme çabasını taktir ediyorum elbette ama adada var olmayan üzümü nerelerden getriyorlarsa, kamyonlarda fermantasyona giren üzümlerin şarabı ne kadar oluyorsa, hiçbir zaman bahsettiğim şarabın tadını vermiyecektir. Bozcaada geleneğe sahip çıkan yatırımcılarla bunu başardı marka oldu. Biz yapamadık oysa bu bir ticari ürün ve dünya markası olur çok fazla gelir sağlardık. Çalışmak için gençlerimiz dışarı gitmezdi.
ADA halkının en önemli besin ve de bir diğer gelir kaynağı, BALIKÇILIK idi, her türlü balık avlanır, cuzi paralara satılırdı. Balıkçılık ta bir geçim kaynağı idi.
Herkes, bağında bahçesinde çalışır,üretir kendi tükettiğinden ötesini satar nafakasını çıkartırdı. Kadınlarımız, annelerimiz kırlarda yetişen doğal otlar toplarlar ve onlarla yapılan yemeklerin salataların tadına doyum olmazdı.
HERKESİN BAHÇESİNDE , kendine yetecek kadar tavuğu bulunur, günlük doğal yumurta ihtiyacını karşılardı.Şimdi bahçeler boş duruyor marketten suni tavuk satın alıyoruz.
HER evin en az 5–6 keçisi vardı.
Köy sürüsü ve bu sürünün maaşlı çobanı vardı.
HERKES akşam üzeri kova ve bakraçlarını SÜT İLE DOLDURUR, yoğurdunu, peynirini, sütlacını yapardı. Ne güzeldiler..
ADA halkı
Çok mutlu idi.
Temiz kalpli olan bu insanlar, son derece sağlıklı ve huzur doluydu
DEDİM YA!
Gel zaman git zaamaan
ADA’mıza birileri gelmeye başladı. Önce misafirler dedik, zaman içinde isim değiştirdi TURİST oldu
İŞTE NE OLDUYSA ONDAN SONRA OLDU!
Geçmişi kademe kademe unuttuk. Yüzyıllardır alışılagelmiş yaşam biçimi değişmeye başladı.
TURİZM denilen tek dişi kalmış canavar, az çalışma çok para fırsatçılığı BU GÜZELLİKLERİ birer birer öğüttü.
ŞİMDİ.
BİR ALTERNATİF OLMALI!
İnsanın yaşamı, geleceği tek bir noktada odaklanmamalı TURİZM tabii ki olsun. Vazgeçilmezimizdir. Ama hakkını vererek. Ve turizmin yanı sıra alternatif sektörlerde mutlaka var olmalı.Turizm bunlarla cazibe üretir. Şirinceye insanlar dağ seyretmek için gitmiyor. Geçmişte var olan zanaatlar yeniden canlandırılmalı. Bu konuda devlet ve Büyükşehir yönetimi destek verip önemle üzerinde durmalı.
Bakın ihmal edilirse GÜN GELİR, adamızda yok olan geçim kaynakları gibi TURİZM de yok olabilir. Umudum tabii ki gençlerimizde. Girişimci ruhlarda.
NASILKİ granit taşçılık, üzüm bağları, şarap, tavuklarımız, keçilerimiz yok oldu ise
CİDDİ bir nedenden dolayı TURİZM’de yok olabilir. Örneğin çevre kirliliği sanayi …
İşte CORONA, işte KANAL İSTANBUL işte Biga, Karabiga, Gönen sahillerindeki HOLDİNGLERİN kurmaya başladıklaarı sanayii tesisleri santraller.
MESELE GÜNÜ KURTARMAK OLMAMALI
GELECEĞİ KURTARMAK.
Düşünüyorumda, ADA da heba olan insan gücü ile nelerrr neler yapılır
ALLAH KORUSUN
TURİZM bir darbe yese, ADA’da %20 nispetinde tuzu kuru olanlar hariç %80 ne yapar ??
VARMISINIZ.
KOOPERATİF KURALIM Başta SİRKE üretelim, ŞARAP yapmaya üzüm yok ama SİRKE yapma imkanımız var. Bu konuda çok şanslıyız ADAMIZDA AYSEL ABLA gibi BİR sirke profösörümüz var
Bu küçük bir örnek .ÜRETİLECEK o kadar çok şey var ki,
YETERKİ kolları bir an olsun sıvıyalımm
HAYDİİ ARKADAŞLARRR..
HAYDİİ HEMŞERİLERİMMM..
HAAYDİİ AKRABALARIMM.
KÖYÜMÜZE
GERİ DÖNELİMM
GEÇMİŞİMİZE
GERİ DÖNELİM
ESKİ AVŞA ADASI ÜZÜM HASATI
Onur Kutlu
Bir yorum yaz